Facebook NK Rss Dodaj do ulubionych Youtube Istagram

Dźbów

Obszar dzielnicy ograniczony ul. Wilgową, Juranda, Łosiową, jej przedłużeniem do rzeki Konopki, rzeką do stadionu LKS Płomień Kuźnica Marianowa, do ul. Zdrowej, ul. Zdrową do ul. Żyznej i ul. Żyzną do granic miasta.

Dźbów była to dawna wieś królewska nad rzeką Konopką, należała do starostwa olsztyńskiego, sąsiadowała z dobrami wójtostwa częstochowskiego, wymieniano ją w źródłach od II połowy XV w. Dzieliła się na część starościńską („Dźbów starościński)” i wójtowską („Dźbów wójtowski”), podział ten przetrwał do początków XIX w. Z 1533 pochodzi wzmianka o wypalaniu węgli drzewnych, co świadczy o prowadzonej w okolicy działalności hutniczej. Mieszkańcy wsi należeli do kościoła parafialnego św. Zygmunta w Częstochowie. Lustracja z 1789 potwierdziła istnienie 47 domostw. W 1827 wieś liczyła 63 domy i 440 mieszkańców. W 1864 powstała gmina Dźbów, w jej skład (w 1900 r.) wchodziły następujące miejscowości: Blachownia (wieś i osiedle), Błaszczyki (folwark), Brzózka, Dźbów (wieś i folwark), Gać, Kijas, Konopiska (wieś i folwark), Kopalnia, Korzonek, Kotara (młyn), Kuźnica Marianowa (folwark i wieś), Malice, Pająk, Pałys, Pila, Trzepizury, Wygoda i Wyrazów. W okresie I wojny światowej przyłączono wsie Aleksandria I–IV oraz Aleksandria II–III (z gminy Rększowice). Należący do ekonomii dóbr rządowych folwark Dźbów w 1867 przekazano na prawach donacji rosyjskiemu generałowi B. Zabłockiemu, po 1918 przeszedł na własność państwa. W Dźbowie i okolicach wcześnie zaczęto eksploatować rudę żelaza, w 1834 działała tu kopalnia „Antoni”, pod koniec lat 90. XIX w. wieloszybikowa kopalnia „Maria”, w okresie międzywojennym kopalnia Aleksander III, podczas II wojny kopalnia „Karol”. W 1954 uruchomiono kopalnię głębinową „Barbara”, przy niej powstało górnicze osiedle mieszkaniowe.

W 1818–23, 1833–59 i po 1865 działała w Dźbowie szkoła elementarna; murowany budynek szkolny powstał ze składek mieszkańców pod koniec lat 30. XX w. Ochotnicza Straż Pożarna w Dźbowie powstała w 1924. W 1938 zbudowano pomnik ku czci poległych legionistów.

W Sabinowie, który leży w obszarze dzielnicy Dźbów, w 1930–39 istniał szpital przeciwgruźliczy o 30 łóżkach. Od lat 50. XX w. do przełomu lat 70. i 80. działały w Sabinowie (przy ul. Żyznej) piece prażalnicze (Zakłady Górniczo-Hutnicze „Sabinów”) do prażenia rudy żelaza z pobliskich kopalń; po likwidacji kopalń podjęto produkcję konstrukcji stalowych, piece adaptowano do wypalania wapna („Sabinów” SA). Obszar Dźbowa włączony został w obręb Częstochowy w 1977. Samodzielną parafię pw. św. Teresy od Dzieciątka Jezus erygował w 1957 bp Zdzisław Goliński, dwie pozostałe parafie w dzielnicy noszą wezwania św. Kingi Dziewicy (przy ul. Zdrowej) oraz Nawrócenia św. Pawła Apostoła (przy ul. Trzcinowej).